Gıda Katkı Maddeleri: Emülgatör ve Kıvam Artırıcılar Nedir, Sağlığa Etkileri Nelerdir?

 

Freepick

Gıda Katkı Maddeleri: Emülgatör ve Kıvam Artırıcılar

Gıda katkı maddelerininden en fazla kullanılanlarından bir grupta Emülgatör ve Kıvam Artırıcılar’dır. Emülgatör ve kıvam artırıcılar, süt, krema, tereyağı, peynir, yoğurt, hazır soslar, mayonez, çorbalar gibi yağ ve sulu faz kombinasyonunun olduğu hazır gıdalarda kullanılırlar.

·         Aljinik asit (E400): Kıvam artırıcı ve emülgatör özelliğe sahiptir ve Phaeophyceae ailesinin farklı deniz yosunları tarafından üretilir. Yüksek konsantrasyonları demir eksikliğine neden olabilir. Birçok üründe kullanılmaktadır.

·         Sodyum aljinat (E401): Aljinik asitin sodyum tuzu olan doğal bir polisakkarittir. Phaeophyceae ailesinin farklı deniz yosunları tarafından üretilir. Kıvam artırıcı ve emülgatör özelliğe sahiptir. Yüksek konsantrasyonları demir eksikliğine neden olabilir. Birçok üründe kullanılmaktadır.

·         Potasyum aljinat (E402): Aljinik asitin potasyum tuzu olan doğal bir polisakkarittir. Phaeophyceae ailesinin farklı deniz yosunları tarafından üretilir. Kıvam artırıcı ve emülgatör özelliğe sahiptir. Yüksek konsantrasyonları demir eksikliğine neden olabilir. Birçok farklı üründe, çoğunlukla da düşük-tuz/sodyumlu ürünlerde kullanılmaktadır.

·         Amonyum aljinat (E403): Aljinik asitin amonyum tuzu olan doğal bir polisakkarittir. Phaeophyceae ailesinin farklı deniz yosunları tarafından üretilir. Kıvam artırıcı ve emülgatör özelliğe sahiptir. Yüksek konsantrasyonları demir eksikliğine neden olabilir. Alkolsüz içecekler, gıda boyaları, şekerli krema gibi ürünlerde kullanılmaktadır.

·         Kalsiyum aljinat (E404): Aljinik asitin amonyum tuzu olan doğal bir polisakkarittir. Phaeophyceae ailesinin farklı deniz yosunları tarafından üretilir. Kıvam artırıcı ve emülgatör özelliği dondurulmuş gıdalarda kristallenmeyi önler. Yüksek konsantrasyonları demir eksikliğine neden olabilir. Dondurma ve dondurulmuş fırıncılık ürünlerinde kullanılmaktadır.

·         Agar (E406): Doğal bir polisakkarit olan agar Rhodophyceae ailesinin farklı deniz yosunları tarafından üretilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı için herhangi bir limit yoktur. Kıvam arttırıcı ve emülgatör olarak kullanılmaktadır.

·         Keçi boynuzu zamkı (E410): Çoğunlukla Akdeniz bölgesinde bulunan keçiboynuzu ağacından (Ceratonia siliqua) üretilen doğal bir polisakkarittir. Kıvam arttırıcı, stabilizör ve emülgatör özellikleri vardır. Yüksek konsantrasyonları sindirim güçlüklerine neden olabilir. Birçok üründe kullanılmaktadır.

·         Yulaf Zamkı (E411): Kıvam artırıcı özellikte olan yulaf zamkı, yulaftan elde edilir. Yüksek konsantrasyonları sindirim güçlüklerine neden olabilir. Yaygın bir kullanımı yoktur.

·         Taragant Zamkı (E413): Astralagus gummifer ağacından üretilen doğal bir polisakkarittir. Genel özellikleri; kıvam artırıcı, stabilizatör ve emülgatör olarak sıralanabilir. Yüksek konsantrasyonları sindirim güçlüklerine neden olabilir. Birçok üründe kullanılmaktadır.

·         Arap Zamkı (E414): Acacia senegal ağacından üretilen doğal bir polisakkarittir. Genel özellikleri; kıvam artırıcı, stabilizatör ve emülgatör olarak sıralanabilir. Yüksek konsantrasyonları sindirim güçlüklerine neden olabilir. Birçok üründe kullanılmaktadır.

·         Ksantan Zamkı (E415): Xanthomonas campestris tarafından şeker ve melasdan elde edilir. Genel özellikleri; kıvam artırıcı, stabilizatör ve emülgatör olarak sıralanabilir. Yüksek konsantrasyonları sindirim güçlüklerine neden olabilir. Birçok üründe kullanılmaktadır.

·         Karaya Zamkı (E416): Sterculia urens ağacından üretilen doğal bir polisakkarittir. Genel özellikleri; kıvam artırıcı, stabilizatör ve emülgatör olarak sıralanabilir. Yüksek konsantrasyonları sindirim güçlüklerine neden olabilir. Müshil özelliğine sahiptir. Birçok üründe kullanılmaktadır.

·         Jellan Zamkı (E418): Pseudomonas elodea bakterileri tarafından nişastadan üretilmektedir. Genel özellikleri; kıvam artırıcı, stabilizatör olarak sıralanabilir. Yüksek konsantrasyonları sindirim güçlüklerine neden olabilir. Müshil özelliğine sahiptir. Birçok üründe kullanılmaktadır.

·         Sorbitol (E420), (E420(i)), Sorbitol Şurubu (E420(ii)): Ticari olarak glikozdan üretilen, elma, kuru erik, kiraz ve üzüm gibi taneli ve tanesiz birçok meyvede bulunan doğal bir karbonhidrat alkolüdür. Genel özellikleri; stabilizatör, düşük kalorili tatlandırıcı ve hacim artırıcı olarak sıralanabilir. Alımı ile ilgili bir sınırlama yoktur. Birçok unlu mamullerde ve şekerlemelerde kullanılmaktadır.

·         Mannitol (E421): Ticari olarak glikozdan (dekstroz) üretilen, kozalak ağacı, su yosunu ve mantar gibi birçok bitkide bulunan doğal bir karbonhidrat alkolüdür. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 160 mg / kg vücut ağırlığıdır. Fırın ve şekerleme ürünlerinde kullanılır.

·         Gliserol (E422): Ticari olarak propen ve şekerlerin bakteriyel fermantasyonundan elde edilebilen, yağların bileşeni olan doğal bir karbonhidrat alkolüdür. Genel özellikleri; düşük kalorili tatlandırıcı, gıdaların nemini muhafaza edici olarak sıralanabilir. Fırın ve şekerleme ürünlerinde kullanılır.

·         Polioksietilen (40) stearat (E431): Sentetik yolla, etilen oksit ve stearik asitten üretilir. Genel özellik olarak emülgatör özelliği sayılabilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 25 mg / kg vücut ağırlığıdır. Fırıncılık ürünlerinde ve pudinlerde kullanılmaktadır.

·         Polioksietilen (20) sorbitan monolaurat (E432): Sentetik yolla, etilen oksit, sorbitol ve laurik asitten üretilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 25 mg / kg vücut ağırlığıdır. Dondurma, alkolsüz içecekler, vb. ürünlerde kullanılır.

·         Polioksietilen (20) sorbitan mono-oleat (E433): Sentetik yolla, etilen oksit, sorbitol ve oleik asitten üretilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 25 mg / kg vücut ağırlığıdır. Birçok farklı üründe kullanılır.

·         Polioksietilen (20) sorbitan monopalmitat (E434): Sentetik yolla, etilen oksit, sorbitol ve palmitik asitten üretilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 25 mg / kg vücut ağırlığıdır. Pastalarda kullanılmaktadır.

·         Polioksietilen (20) sorbitan mono stearat (E435): Sentetik yolla, etilen oksit, sorbitol ve stearik asitten üretilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 25 mg / kg vücut ağırlığıdır. Birçok farklı üründe kullanılır.

·         Pektinler (E440): Ticari olarak elma küspesinden ve portakal kabuğundan üretilen, hemen hemen bütün meyvelerde, özellikle de elma, ayva ve portakalda bulunan doğal bir asit polisakkarittir. Genel özellikleri; kıvam arttırıcı, emülgatör, stabilizör olarak sıralanabilir. Marmelatlar, meyve jelleri, soslar içerisinde ve başka farklı birçok üründe kullanılır.

·         Amonyum fosfatlar (E442): En önemlisi kanola yağıdır ve amonyak ile fosforlanmış yağ asitlerinden elde edilir. Genel özellikleri; stabilizatör ve emülgatör olarak sıralanabilir. Bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur. Çikolata ve kakao ürünlerinde kullanılmaktadır.

·         Potasyum and sodyum tri-fosfatlar (E451): Sodyum/potasyum'un fosfatlarla olan tuzlarıdır ve sentetik olarak kendi karbonatları ve fosforik asitlerinden üretilirler. Genel özellikleri; tampon, stabilizör ve emülgatör olarak sıralanabilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 70 mg / kg vücut ağırlığıdır. Birçok farklı üründe kullanılırlar.

·         Selüloz (E460): Ticari olarak odundan elde edilen, odun ve bitki yapılarının temel polisakkariti ve temel bileşenidir. Genel özellikleri; kıvam arttırıcı, dolgu malzemesi, topaklanmayı önleyici, emülgatör olarak sıralanabilir. Birçok farklı üründe kullanılırlar.

·         Metilselüloz (E461): Ticari olarak odundan elde edilir ve metil ile bağlanır, selülozdan üretilir. Genel özellikleri; kıvam arttırıcı, dolgu malzemesi, topaklanmayı önleyici, emülgatör olarak sıralanabilir. Birçok farklı üründe kullanılırlar.

·         Hidroksipropilmetilselüloz (E464): Ticari olarak odundan elde edilir ve kimyasal olarak modifiye edilir ve selülozdan üretilir. Genel özellikleri; kıvam arttırıcı, dolgu malzemesi, topaklanmayı önleyici, emülgatör olarak sıralanabilir. Birçok farklı üründe kullanılırlar.

·         Metiletilselüloz (E465): Ticari olarak odundan elde edilir ve kimyasal olarak modifiye edilir ve selülozdan üretilir. Genel özellikleri; kıvam arttırıcı, dolgu malzemesi, topaklanmayı önleyici, emülgatör olarak sıralanabilir. Birçok farklı üründe kullanılırlar.

·         Karboksimetil selüloz (E466): Ticari olarak odundan elde edilir ve kimyasal olarak modifiye edilir ve selülozdan üretilir. Genel özellikleri; kıvam arttırıcı, dolgu malzemesi, topaklanmayı önleyici, emülgatör olarak sıralanabilir. Birçok farklı üründe kullanılırlar.

·         Yağ asitlerinin tuzları (E470): Bitkisel ya da hayvansal kaynaklı olabilen, stearik-,oleik-,palmitik- ve miristinik asidin karışımıdır. Genel özellikleri; emülgatör ve stabilizör olarak sıralanabilir. Bilinen yan etkileri yoktur. Birçok farklı üründe kullanılırlar.

·         Poligliserol polirisinolat (E476): Poligliserol ve kastor yağının (Ricinus sp ağacının yağı) bileşimi ile üretilir. Genel özellikleri; emülgatör ve stabilizör olarak sıralanabilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 7.5 mg/kg vücut ağırlığıdır. Bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur. Fırın ürünlerinde kullanılır.

·         Sodyum stearol laktat (E481): Stearik asit ve laktik asitin bileşimi sonucu elde edilir. Genel özellikleri; emülgatör ve stabilizatör olarak sıralanabilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 20 mg/kg vücut ağırlığıdır. Hiçbir yan etkisi yoktur. Fırın ürünlerinde kullanılır.

·         Kalsiyum stearol laktat (E482): Stearik asit, laktik asit ve kalsiyumun bileşimi sonucu elde edilir. Genel özellikleri; emülgatör ve stabilizatör olarak sıralanabilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 20 mg/kg vücut ağırlığıdır. Hiçbir yan etkisi yoktur. Fırın ürünlerinde kullanılır.

·         Stearil tartarat (E483): Stearik asit ve tartarik asitin bileşimi sonucu elde edilir. Genel özellikleri; emülgatör ve stabilizatör olarak sıralanabilir. Kabul edilebilir günlük alım miktarı 20 mg/kg vücut ağırlığıdır. Hiçbir yan etkisi yoktur. Fırın ürünlerinde kullanılır.